مقدمه

موضوع اصلي جامعه شناسي سياسي بررسي رابطه ميان دولت و ساختار قدرت سياسي از يك سو و جامعه يا نيروها و گروههاي اجتماعي از سوي ديگر است. در اين كتاب نيز از چنين چشم اندازي به تحليل و بررسي جامعه سياسي در ايران مي پردازيم.

در گفتار نخست تصويري از طبقات اجتماعي و نيروهاي سياسي و منازعات سياسي در دوران پس از انقلاب اسلامي به دست مي دهيم و سپس براساس صورت بندي روابط متحول ميان نيروها و طبقات اجتماعي ماهيت دولت را در طي سالهاي 1360 تا 1376 تعيين مي كنيم.

در گفتار دوم با توضيح گشانهاي سياسي رايج در تاريخ معاصر ايران شيوه هاي ظهور و ساخت يابي صورتبنديهاي مختلف از نيروهاي اجتماعي و سياسي را در پرتو هر گشان نشان مي دهيم. از اين رو امكانات تحول در دولت ايدئولوژيك را با توجه به غلبه عناصر دولت جامع القوا، عناصر دموكراسي نمايشي و عناصر شبه دموكراسي به ترتيب در سه دورة 68 – 1358، 76 – 1368و 1376 به بعد بررسي مي كنيم. در ذيل همچنين بحث تحول در اشكال و شيوه هاي مشاركت سياسي را نيز توضيح مي دهيم.
در گفتار سوم نقش برخي بحرانهاي اساسي در دولت ايدئولوژيك بويژه بحرانهاي مشاركت و مشروعيت را در تحول خود آن بررسي خواهيم كرد.

در گفتار چهارم با توجه به ثبات و استمرار چشمگير دولت ايدئولوژيك بررسي خواهد شد كه تحول در دولت ايدئولوژيك تنها به بحرانهاي دروني محدود نمي شود، بلكه زمينه ها و عوامل بيروني تحول در آن را بايد درنظر گرفت.

در گفتار پنجم چنين زمينه ها و عواملي را در حوزة اجتماعي سياسي و فكري توضيح مي دهد.
در پايان در بخش جمع بندي و نتيجه گيري مفهوم دموكراتيزاسيون و خطوط كلي اصلاحات و دگرگوني سياسي در ايران بررسي مي شود.