چكيده

در خصوص ضرورت اجازه و رضايت شوهر براي عمل جراحي زن يا هر نوع امر پزشكي ديگر، ماده قانوني وجود ندارد و صرفاً بحث اجازه از خود فرد مطرح است. در بند 2 از ماده 59 قانون مجازات اسلامي تصريح گرديده : «هر نوع عمل جراحي يا طبي مشروع كه با رضايت شخص يا اوليا يا سرپرستان يا نمايندگان قانوني آنها و رعايت موازين فني و علمي و نظامات دولتي انجام شود ، در موارد فوري اخذ رضايت ضروري نخواهد بود ».

اما با توجه به اينكه خانواده حريم امن انسانها و محل ارتباط خاص نسبي و عاطفي و اخلاقي افراد با يكديگر و جايگاه رشد فضائل و كمالات انساني است، تمامي ملل در تلاش براي حفظ و ثبات هرچه تمام تر اين كانون مي باشند و براي نيل به هدف مزبور اولين و مهمترين گام تعيين مدير و سرپرستي كارآمد است. حق رياست اسلام براي خانواده به عنوان يك جامعه كوچك، سرپرست تعيين كرده و اين سمت را به مرد عطا نموده است. در مورد اعمال جراحي عمومي همانطور كه گفته شد نيازي به اخذ رضايت از همسر نيست و وي نمي تواند مانع انجام آن گردد. ولي در مورد اعمال جراحي مربوط به زنان و زايمان از آنجا كه بدون رضايت همسر انجام نمي گيرند، گاهي با وجود تأكيد پزشكان بر اقدام به عمل فوري يا قطع عضو، همسر بيمار حاضر به دادن رضايت نمي گردد و بيمار در معرض خطر قرار مي گيرد، از آنجا كه يكي از شروط مشروعيت اعمال پزشكان و جراحان، اخذ رضايت بيمار يا اولياء يا سرپرستان يا نمايندگان قانوني آنها مي باشد. بدون رضايت بيمار يا نماينده قانوني او، هيچ پزشكي حق اقدام پزشكي ندارد. در چنين مواردي بايد وضعيت مريض فوراً و كتباً به دادسرا اطلاع داده شود تا از طريق پزشكي قانوني با معاينه بيمار، گواهي قانوني كه متضمن مصلحت او باشد، صادر گردد تا زوج نتواند مانع از اقدامات پزشك گردد و چنانچه اين اقدام توسط مراكز درماني صورت نگيرد و جان زن يا آينده او در خطر باشد، بيمار مي تواند با رجوع به دادسرا و طرح ادعاي خود، موافقت مقامات قانوني را جلب نمايد. فرمي كه در اكثر بيمارستانها جهت امضا وجود دارد، فرم همراه مي باشد و هر كسي به عنوان همراه مي تواند اين فرم را امضا كند. همچنين زن مي تواند مطابق قانون خودش به عنوان صاحب نفس برگه را امضا كند.

البته همانطور كه در قانون مشاهده مي شود، اين امر شامل موارد فوري كه حال بيمار وخيم مي باشد نبوده و در چنين مواردي حتي بدون اجازه از خود بيمار يا همراه وي بيمارستان موظف است اقدامات ضروري را انجام دهد.