نفت

نَفت مايع غليظ و افروختني به رنگ قهوه‌اي سير يا سبز تيره است كه در لايه‌هاي بالايي بخش‌هايي از پوسته كره زمين يافت مي‌شود. نفت شامل آميزه پيچيده‌اي از هيدروكربن‌هايي گوناگون است. بيشتر اين هيدروكربن‌ها از زنجيره آلكان هستند ولي ممكن است از ديد ظاهر، تركيب ياخلوص تفاوت‌هاي زيادي داشته باشند.

ريشه واژه نفت از واژه اوستايي «نافتا» است. در برخي منابع قديمي به صورت نفط نيز آمده است. در فرانسه Naphte گفته مي شود و قبل از آن تا سال 1213 ميلادي Napte گفته مي شد كه از واژه لاتين Naphta بر گرفته شده بود. ريشه اين كلمه واژه پوناني Naphtha به معني روغن شرقي يا d'o. orientale است.

كلمه نفت در زبان انگليسي پتروليوم ناميده مي‌شود از دو كلمه پترا (لغت يوناني كلمه سنگ) و كلمه اولئوم (روغن) تشكيل شده است. نفت مايعي است كه عمدتاً از دو عنصر آلي هيدروژن و كربن تشكيل شده و داراي مقادير كمتري از عناصر سنگين مانند نيتروزن اكسيژن و گوگرد مي باشد و بصورت طبيعي در زير زمين وبصورت استثنايي در روي زمين يافت مي شود.

تاريخچه نفت

اقوام متمدن دوران باستان ، بويژه سومري‌ها و آشوري‌ها و بابلي‌ها ، در حدود چهار هزار و پانصد سال پيش در سرزمين بين‌النهرين (محل عراق كنوني) با برخي از مواد نفتي كه در درياچه قير بدست مي‌آمد، آشنايي داشتند. آنان از خود قير به عنوان ماده غير قابل نفوذ ، استفاده مي‌كردند. رومي‌ها و يوناني‌ها نيز مواد قيري را براي غير قابل نفوذ كردن بدنه كشتيها بكار مي‌بردند. همچنين براي روشنايي و گرم كردن نيز از آن بهره مي‌جستند.

با توسعه و پيشرفت تكنولوژي حفاري در اواسط قرن نوزدهم و تكنولوژي تقطير و پالايش نفت در اواخر قرن نوزدهم و استفاده از آن در موارد غير سوختي ، جهش حيرت‌آوري بوجود آمد. بطوري كه امروزه صنايع پتروشيمي نفش اساسي و بنيادي در رفع نياز عمومي جامعه به عهده دارد.

منشا نفت

بيشتر دانشمندان منشأ تشكيل نفت را گياهان و موجودات آلي موجود در اقيانوس‌ها اوليه مي‌‌دانند. باقي‌مانده حيوانات و گياهاني كه ميليون‌ها سال قبل از محيط دريا (آب)، قبل از دايناسورها زندگي مي كردند در طي سال‌ها توسط لپه‌هاي گل پوشيده شده است. براي تبديل اين موجودات به نفت به گرما و فشار مناسب در طول ساليان دراز نياز مي‌‌باشد كه در صورت وجود اين شرايط همراه با سنگ مخزن مناسب نفت به مقدار زياد در حوضچه نفتي جمع مي‌‌گردد.

نفت خام حالت روغني دارد و به شكلهاي جامد، مايع و گاز ديده مي‌شود. برخي اوقات به تمام اشكال نفت هيدروكربن نيز گفته مي‌شود. اگر نفت در محلي جمع گردد به آن محل حوضچه نفتي مي‌‌گويند. از مجموع چندين حوضچه نفتي يك ميدان نفتي حاصل مي‌شود. به سنگ متخلخل در بر گيرنده نفت، سنگ مخزن مي‌‌گويند.

اكتشاف نفت

يك منطقه انتخاب شده را با مطالعه نمونه‌هاي سنگي زمين مورد استخراج قرار مي‌دهند. اندازه گيري‌ها انجام مي شود و اگر مكان از لحاظ نفتي مكان موفقيت آميزي باشد، حفاري آغاز مي شود. بالاي چاه ساختاري كه دكل ناميده مي شود، براي جا دادن وسايل و لوله هاي مورد استفاده در چاه ساخته مي شود. زماني كه حفاري تمام مي شود، چاه حفر شده يك جريان ثابتي از نفت را به سطح زمين خواهد آورد.

آنچه به ادعاي مدعيان به اوج رسيدن توليد نفت اعتبار مي‌دهد، ماجرايي مشهور در تاريخ نفت است. در سال ۱۹۵۶ يك زمين شناس به نام كينگ هوبرت پيش بيني كرد كه توليد نفت امريكا در سال ۱۹۷۰ به اوج خود خواهد رسيد. مديران وي در شركت شل بهتزده شده بودند. آنها حتي كوشيدند آقاي هوبرت را متقاعد كنند كه از اظهار علني اين ادعا منصرف شود. اما حق با وي بود. توليد نفت امريكا در سال ۱۹۷۰ به نقطه اوج رسيد و از آن زمان مرتبا كاهش يافته است.